Thursday 1 December 2011

K


Kaiser:  n. baad SHaah/qaesar

kaiserdom: n. baad SHaahat/qaesariyat/SHaahin SHaahi

kale:  n. bañd gobhi/karam kalla

kaleidoscope: n. aSHkaal biin/mutaGHaiyyar mañzar

kame:  n. kañgha

kaolin:  n. chiini miTTi

kapok:  n. jaava kapaas

kaput:  a. bey kaar/KHaraab/nikamma/nikammi/
   TuuTa hu'a

kayak:  n. khaaloñ sey bani Doñgi

kedge:  n. chhoTa lañgar

kedge:  v.t. Harkat deyna/ruKH badalna

kedgeree: n. khichRi(f.)

keek:  v.i. diid baazi karna/jhaañkna/nazzaarah karna/
   suuraaKH meyñ sey deykhna
  
keeker:  n. aañkh/jaasuus

keel:  n. chakkal/wasti peyñdah

keel:  n. chichley peyñdey waali kaSHti

keel:  n. laal rañg

keel:  v.t. laal niSHaan Daalna

keelless: a. bey chakkal

keen:           a. aarzu mañd/firaasat/Hassaas/kaRi/kaTeyli/
   muSHtaaq/SHaa'eq/teyz/tuñd/zaki/zehiin

keen-witted: a. teyz

keenly:  adv. sar garmi sey/teyzi sey

keenness: n. aarzu mañdi/armaan/KHwaahiSH/
   SHauq/zakaawat

keen:  v.i. nauHah karna/maatam karna

keen:  n. baen/nauHah/maatam

keep:           v.t.    bar qaraar rakhna/leHaaz rakhna/
   maalik hona/maañna/rakhna/
   mulaazim rakhna/nigah daaSHt karna/paalna/
   par wariSH karna/wa^dah puura karna/rakhna/
   rok rakhna/sar parasti karna

keep:  v.i. bar qaraar raehna/chimTey raehna/
   ikaTTha raehna/jaari hona/maeHduud raehna/
   paa bañd raehna/qaa'em raehna/raehna/
   rukna/Tikna

keep:           n.      deykh bhaal/Hefaazat/par wariSH

keep:  n. daaSHtah(f.)

keep to oneself:  apney hi tak rakhna/
   duusroñ sey alag thalag raehna/
   raaz daari baratna/tanha raehna

keep:  n. daaSHtah(coll.)/deykh bhaal/Hefaazat

(for)keeps:  mukammal sañjiidgi key saath/
   mustaqil taur par

keeper:         n.      amaanat daar/dar baan/chauki daar/moHaafiz/
   naazir/nigaah baan/nigraan/paas baan

keeping: n. chau kasi/ham aahañgi/madad/milkiyat/
   mutaabiqat/nigah baani/nigraani/
   qabzah/tanaasub

keep off: v.t. duur rakhna/rok leyna

keepsake: n. niSHaani/yaad gaar

keep up: v.t. jaari rakhna/musir hona/qaa'em rakhna/
   sañbhaaley rakhna

keg:  n. chhoTa Dol/piipa

kelp:  n. baeHri kaa'i/daryaa'i ghaas

kelter:  n. achchhey Haal meyñ

kemp:  n. moTa uun

ken:  v.t. aagaah karwaana/jañaana/SHinaasaa'i karaana

ken:  n. basiirat/biiniSH/nazar

ken:  n. bad naam ghar

kennel:  n. adna darjey ka makaan/
   ghaTiya rehaa'iSH gaah/kutta ghar/
   kuttey ki koThri/kuttoñ ki Toli

kennel:  n. bad rau/mori/naali

kenning: n. âlaamat/ezaafi naam/taKHallus/ûrf

kepi:  n. chapTi Topi

kerchief: n. añgochha/dast maal/gulu bañd/
   ruu maal

kerf:  n. chaak/chiir/SHigaaf

kermes:  n. qirmiz

kern:  n. deyhaati

kern:  v.i. daana daana bañna

kernel:         n.      daana/giri/gurda/guThli/KHulaasah/
   lub/maGHz

kerosine oil: n. miTTi ka teyl

kersey:  n. moTey uun ka kapRa/paTTi

kerseymere: n. kaSHmiira

kestrel: n. chhoTi zaat ka baaz

kettle:  n. deygChi/keytli/patiili

kettledrum: n. Dañka/naubat/naqqaarah/taaSHah

kettle of fish: n. bey Dhab Haalat/pareySHaan kun mo^amala

key:            n.      chaabi/kaliid/kuñji/miftaaH/tafsiir

key:  n. chaTaanoñ ka silsilah/muuñgoñ ka jaziirah

keyboard: n. kaliidi taKHti/zaabita taKHti

keyhole: n. chaabi key li'ey suuraaKH/qufl ka dehaanah

keynote: n. bunyaadi sur

key ring: n. chaabiyoñ ka chhalla/kuñjiyoñ ka chhalla
 
keystone: n. DaaT/kaliidi patthar/markaz

key word: n. ahem lafz/kaliidi lafz 

kiang/kyang: n. (tibbati)jañgli gadha

kick:  v.t/i. dhakeylna/do latti jhaaRna/laat maarna/
   latyaana/Thokar maarna/zarb lagaana

kick:           n.      dhakka/do latti/laat/maar/Thokar/zarb

kick around:  bad suluuki karna

kick in:  apna Hissah ada karna/chañdah deyna/marna

kick out:  baahar nikaalna/bar KHwaast karna/haTa deyna

kick the bucket: marna/wafaat paana

kicker:  n. Thokar maarney ya zarb lagaaney waala

kickback: n. kaTauti

kick-off: n. aaGHaaz/SHuruu^

kick up: v.t. Thokar sey uupar uThaana

kick up: n. fasaad/gaR baR/jhagRa/SHor o SHar

kickshaws: n. eyk anokhi SHaey

kid:  n. bachchah/bakri ka bachchah/Halwaan/
   meymna/nau ûmar

kid:  v.t/i. chheyRna/diq karna/mazaaq karna

kidder:  n. KHwaañchey waala

kidnap:  v.t. aGHwa kar leyna/bachchah churaana/
   bhaga ley jaana/chura ley jaana/
   uRa ley jaana

kidnapper: n. aGHwa kunañdah

kidney:  n. gurdah

kidney bean: n. baaqla/laal seym/lobia

kidney like: a. gurdah numa

kier:  n. rañg uRaaney ki deyg

kilderkin: n. chhoTa piipa

kill:           v.t.    halaak karna/kaam tamaam karna/KHatm karna/
   lahu meyñ haath rañgna/maarna/maar Daalna/
   sar qalam karna/qatl karna

killcrop: n. bhuuka bachhah

killed:  a. kuSHtah/maara/qatiil

killer:  n. qaatil

killick: n. chhoTa lañgar(m.)

killing: n. bahot zeyaadah dil chasp(coll.)/KHuun(m.)/
   qatl(m.)

kill joy: n. naa pasañdiidah aadmi/
   rañg meyñ bhañg Daalney waala

kiln:  n. aawa(m.)/bhaTTa(m.)/bhaTTi(f.)/
   paZhaawah(m.)

kilt:  n. ghaaghra/ghaghra

kin:            n.      âqaarib/bhaa'i bañd/KHaan daan/naatah/
   riSHtah daar

kin:  a. âziiz/muSHaabah/naatey daar/qaraabati/
   riSHtey daar

kincob:  n. kimKHaab

kind:  n. Dhab/jiñs/nau^/qabiil(m.)/qism(f.)/SHiq/
   sinf(f.)/zaat(f.)

kind:           a.      baa murawwat/dost aanah/kariim/madad gaar/
   muSHfiq/narm dil/mehrbaan/muSHfiq/neyk/
   raHiim/SHafiiq

kind hearted: a. faiyaaz/narm KHu/mehrbaan/SHafiiq

kind heartedness: n. faiyaazi/narm dili/mehrbaani/murawwat/
   SHafqat

kindergarten: n. chhoTey bachchoñ ka madrasah

kindle:  v.t. jagaana/joSH dilaana/phuuñkna/roSHan karna/
   sulgaana/ubhaarna/uksaana

kindless: a. bey dard/bey raeHm/zaalim

kindly:         a. fitri/ham dard/KHaer KHwaah/KHuSH KHalq/
   neyk KHu/qudrati

kindly:  adv. mehrbaani sey

kindliness: n. ham dardi/mehrbaani

kindness:       n. baKHSHiSH/dard mañdi/eHsaan/înaayat/faiyaazi/
   fazl/ham dardi/iltefaat/iñsaaniyat/karam/
   lutf/mehrbaani/murawwat/nawaaziSH/preym/
   raeHm o karam/raeHm/raeHm dili/SHafqat

kindred: n. biraadri/lawahiqiin/naatah/qaraabat daari/
   sambañdh/yagaanah

kine:  n. gaa'eyñ(pl.)

kinematics: n. îlm ul Harkaat(m.)

kinetic: a. mutaHarrik

kinetics: n. Harkiyaat/juñbiSH SHinaasi

king:           n.      baad SHaah/Hukmraani/paad SHaah/SHaah

king maker: n. baad SHaah gar

kingdom: n. mumlikat/saltanat

kingfisher: n. niil kañTh

kinglike: a. mamluukaanah/SHaahaanah

kingly:  a. maluuk aanah/SHaah aanah/SHaahi

kingpin: n. KHas garoh ka sab sey ahem SHaKHs

kingship: n. baad SHaahat/raaj/taaj daari

kink:  n. anokha KHayaal/bal/gutthi/KHalal/peych/
   waehm

kink:  v.t. gutthi Daalna/nuqs paeda karna/
   ulTa bal paRna

kink:  v.i. bal daar hona/peych daar hona

kinky:  a. gutthi waala/KHam daar/peych daar/
   uljha hu'a

kinsfolk: n. biraadri waaley

kinsman: n. âziiz/riSHtey daar/yagaanah

kinship: n. iSHteraak e KHuun/joR/naata/qaraabat/
   riSHtah daari/yagaangat
 
kiosk:  n. garmaa'i ghar/khokha/koSHk

kip:  n. chhoTey jaanwar ki khaal

kip:  n. bistar/saraa'ey

kirk:  n. girja

kirtle:  n. choGHah/ghaaghra/jaamah/laehñga/lebaadah

kiss:  v.t/i. bosah leyna/chuumna/pyaar karna

kiss:           n.      bosah/pappi/pyaar

kiss off:  faariGH kar key bheyj deyna

kisser:  n. bosah leyney waala/chuumney waala/
   muñh(colloq.)

kist:  n. sañduuq chah

kit:  n. auzaaroñ ka saaz o saamaan/
   eyk thaela jis meyñ auzaar hoñ/
   lawaazmaat/lawaazmaaat ka bastah/raKHt(m.)

kit:  n. eyk jeybi saarañgi(f.)/raKHt(m.)

kit:  n. billi ka bachchah

kitchen: n. baawarchi KHaanah/matbaKH

kite:  n. chiil/guDDi/kan kauwwa/patañg

kith:  n. îlm/watan

kith and kin:  âqaarib/dost/riSHtey daar

kitsch:  n. âwaami/ja^li/numaa'iSHi

kitten:  n. billi ka bachchah/chhoTi billi/
   chulbuli laRki

kittenish: a. chulbuli/ma^suum khilañDri/SHoKH

kittle:  v.t. gud gudaana/mutaHaiyar karna

kittle:  a. bad lagaam/gud gudaaney waala(waali)/Hassaas

kitty:  n. chañdah/Dheyr/paesoñ ka Dheyr/
   qaed KHaanah

kleptomania: n. bila zaruurat chori ki âadat/
   junuun e sarqah

klinker: n. mazbuut chauka

kloof:  n. tañg pahaaRi darrah(m.)

knack:  n. chaalaaki/Dhab/hunar mañdi/iste^daad/
   kaari gari/mahaarat/qaabliyat/salaaHiyat/
   saliiqah/ustaadi

knacker: n. jis chiiz sey kaT kaTaaney ki aawaaz aa'ey

knacker: n. ghoRoñ ka qasaa'i/kabaaRi

knag:  n. lakRi meyñ gaañTh

knaggy:  a. an ghaR/gañThiili(f.)

knap:  v.t. chaT KHaana/daañt sey toRna/
   toR kar âlaaHedah karna

knap:  n. chaTaan/pahaaRi ki choTi/Tiila/ubhaar

knapsack: n. jhola/puSHtaarah/safri thaela

knar:  n. daraKHti gaañTh/girah

knave:  n. âiyaar/bad ma^aaSH/bey iimaan SHaKHs/
   daGHa baaz/jhuuTa/laRka/naukar/
   SHariir/taaSH ka GHulaam

knavery: n. bad ma^aaSHi/fareyb dahi/Hiiley baazi/
   makkaari

knavish: a. bad KHaslat/daGHa baaz/fareybi/
   makkaar/SHariir

knavishly: adv. bad ma^aaSHi sey/daGHa baazi sey/
   SHaraarat sey

knavishness: n. bad KHaslati/bad ma^aaSHi/daGHa baazi/
   SHaraarat

knead:  v.t. guuñdhna/maaliSH karna/masalna/
   milaana/saañna

kneading: n. guuñdhnaa'i

knee:           n.      ghuTna

kneecap: n. ghuTney ki haDDi

kneed:  a. ghuTney waala

knee-deep: a. ghuTnoñ ghuTnoñ

knee-high: a. ghuTnoñ ghuTnoñ/ghuTnoñ tak uuñcha

knee-jerk: n. GHaer eKHteyaari aur fauri Harkat/
   ghuTna jhaTak

knee-joint: n. ghuTney ka joR

kneel:  v.i. ghuTney key bal jhukna/ghuTney ko jhukaana/
   jhukna

knell:  n. ghañTey ki aawaaz/maatmi ghañTey ki aawaaz

knickers: n. jaañgiya

knickerbockers: n. jaañgiya

knickknack: n. chhoTi si chiiz/khilauna/sajaawaTi SHaey

knife:  v.t. kaaTna/piiTh meyñ chhura bhoñkna

knife:          n. chaaqu/chhura/chhuri

knife blade: n. phal(m.)

knife-box: n. chhuri rakhney ka Dibbah

knife-edge: n. dhaar/teyz dhaar

knife-grinder: n. chaaqu chhuri teyz karney waala

knifeless: a. bila chaaqu chhuri

knight:  n. bahaadur/jawaañ mard/
   GHaer mauruusi KHitaab rakhney waala/
   sar daar/rustam/suurma

knight-errant: n. bahaadur/fauji/KHatar pasañd/
   muhim ju baañka

knighthood: n. bahaaduri/sar daari/bahaadur ya suurma log

knightly: a. baañkoñ ki taraH ka/bahaadur aanah

knightliness: n. bahaaduri

knit:  v.t. buñna/saath baañdhna/joRna/yak ja karna

knit:  v.i. baRhna/ikaTThey ugna/muttaHed hona

knitted: a. buna hu'a

knitter: n. buñney waala/jaali kaaRhney waala/
   kaRhaa'i karney waala

knitting: n. bunaa'i

knitwear: n. buna lebaas

knive:  v.t. chaaqu maarna

knob:  n. ghuñDi/girah/gumRi/laTTu/muTh/muThiya

knobbed: a. girah daar/gumRi daar/muThiya laga hu'a

knobby:  a. girah daar/gumRi daar/muThiya laga hu'a

knock:          v.i. Dhab Dhabaana/dastak deyna/khaR khaRaana/
   khaT khaTaana/lagna/piiTna/Takraana

knock:  v.t. choT lagaana/dhuñna/ghuuñsa maarna/Thoñkna

knock:  n. dastak/dhakka/khaTka/Takkar/zarb ki aawaaz

knockabout: a. aawaarah gard/GHul GHapaaRa karney waala

knockdown:  Dhaana/niichey gira deyna/paTKHani deyna/
   paTKHna

knockdown: n. paTKHani

knocker: n. dastak deyney waala/dastak ki kuñDi

knocker-up: n. mazduuroñ ko jagaaney waala

knocking: n. dastak

knock-knee: n. beyñDa/zaanu'ey kaj

knock-kneed: a. eyñDa beyñDa/kaj zaanu

knock-off: v.t. ghaTaana/KHatm karna/maar deyna/
   qatl karna/rokna

knock-out: v.t. bey hoSH kar deyna/bey kaar kar deyna/
   SHikast deyna/thak jaana

knock-out: a. GHaer ma^muuli taur par jaazib SHaKHs

knock-under:  haar maan jaana/qubuul kar leyna

knock-up: v.t. bharna/chauñkaana/choT lagaana/
   Haamilah karna/jagaana/KHaraab karna/
   thakaana/thaka deyna/uThaana

knoll:  n. choTi pahaaRi/pahaaR ki choTi/Tiila

knoll:  n. ghañTey ki aawaaz

knop:  n. dastah/GHuñchah/muThiya

knosp:  n. kali

knot:  v.t. girah lagaana/uljhaana/yakja karna

knot:  v.i. gaañTh bañdhna/gaThiila hona/
   girah lag jaana/ikaTTha ho jaana/juRna/
   muñsalik hona

knot:           n.      âqdah/gaañTh/girah/gutthi/palley/uljha

knotless: a. bey girah/gaañTh key beGHaer

knotlike: a. girah numa/girah jaesa

knotter: n. girah lagaaney waala purzah ya SHaKHs

knothole: n. taKHtey meyñ suuraaKH jahaañ 
   paehley gaañTh thi

knotted: a. gaThiila/gaañTh diya hu'a/girah daar/
   peych daar

knout:  v.t. durrah lagaana/koRa maarna

knout:  n. durrah/koRa/taaziyaanah

know:           v.t.    aagaah hona/aaSHna hona/idraak karna/
   jaañna/ma^luum karna/paana/paehchaañna/
   zehen meyñ biTha leyna

know:  v.i. îlm hona/waazeH taur par maeHsuus karna/
   yaad daaSHt meyñ hona

knowable: a. jaañney key qaabil

know all:  apni qaabliyat par ghamañD rakhney waala

know better:  achchhi taraH sey baa KHabar

(in the)know:  KHufyah ma^luumaat ka Haamil

know how:  dastaras/fañni dast gaah/mahaarat

know-it-all:  har fan maula

know the ropes:  gur jaañna/tarkiib jaañna

know-nothing:  bey îlm/jaahil e mutlaq

know what's what: hoSHyaari

known:          a.      faaSH/jaani hu'i/khula/ma^luum/maSHhuur/
   ru SHinaas

known as:  ba naam/ma^ruuf

knower:  n. âalim/jaañney waala

knowing:        a.      aagaah/âalim/âarif/baa KHabar/chau kas/
   daaniSH mañd/fahiim/KHabar daar/SHinaasa/
   siyaana/teyz faehm/waaqif/zaki/ziirak

knowingly:      adv.    âmdan/daanistah/jaaney buujhey/qasdan

knowledge: n. aagahi(f.)/daaniSH(f.)/daKHl(m.)/faziilat(f.)/
   gayaan(m.)/Hikmat/ittelaa^(f.)/îlm(m.)/
   îlmi mahaarat(m.)/îrfaan(m.)/KHabar(f.)/
   paehchaan(f.)/suujh buujh(f.)/waaqfiyat(f.)

knowledgeable: a. baa KHabar/saaHab e nazar/zi îlm

knowledge-box: n. khopRi(f.)

knub:  n. ghuñDi(f.)/gumRi(f.)

knubble: n. gumRi(f.)

knubble: v.t. ghuuñsa maarna/khaT khaTaana

knuckle: v.t. maarna/thap thapaana

knuckle: n. gaTTa/gaañTh/joR/por

knucklebone: n. bañd añguSHt/por/uñgli key joR waali haDDi

knuckle down:  ghuTney key bal jhukna

knuckle head: n. aeHmaq/bey waquuf aadmi/laGHw

knuckle-joint: n. joR/qabzah/uñgli ki haDDiyoñ ja joR

knuckle under:  haar maañna/itaa^at karna/taabe^ hona

knurl:  n. bauna/daraKHt ki gaañTh/gaañTh daar/
   maala/ubhaar/zañjiir jaesa

knurling: n. chob kaari meyñ ubhri hu'i numaa'iSHi paTTi

kohl:  n. kohl/surmah

kohlrabi: n. gaañTh gobhi

kolkhoz: n. muSHtarkah kheyt

kook:  n. âjiib SHaKHs/KHabti/niraala/paagal

kooky:  a. hawañnaq/KHabti

kosher:  a. jaa'ez/Halaal SHudah/saHiiH

kowtow:  n. chiini tarz par aaqa key aagey sijdah karna
   DañDaut karna/zillat eKHteyaar karna

kowtowing: n. DañDaut/zillat gari

kudos:  n. naam/naam wari/SHohrat/ta^riif 

kulak:  n. waDeyra/zamiin daar

kultur:  n. siqaafat/taehziib

kumiss:  n. ghoRi key duudh ka maTTha

kumquat: n. eyk tarH ka chhoTa sañgtarah

kurbash: n. chamRey ka koRa

kyle:  n. tañg aab naa'ey

kyphosis: n. kubRa pan/kub

kyphotic: a. koz puSHt/kubRa

kyte:  n. peyT/SHikam

No comments:

Post a Comment

ഉറുദു ഗുൽസാറിന് ജ്ഞാന പീഠപുരസ്കാരം !!

ഡോ . കമറുന്നീസ.കെ ഉർദു വകുപ്പ് മേധാവി, ശ്രീശങ്കരാചാര്യ സംസ്കൃത സർവ്വകലാശാല - കാലടി ഉർദു കവിതയ്ക്ക് പുതിയ മാനം നൽകിയ ഇന്ത്യയിലെ ...